Co warto wiedzieć o EKUZ?

Planując wyjazd za granicę, warto zadbać o odpowiednie zabezpieczenie zdrowotne. Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ) to dokument, który potwierdza prawo do korzystania z opieki medycznej podczas pobytu w krajach Unii Europejskiej, a także w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii. Karta ta jest wydawana bezpłatnie i stanowi podstawowe zabezpieczenie podczas podróży. Jednak wiele osób nie wie dokładnie, jak działa EKUZ, gdzie można ją wyrobić i jakie są jej ograniczenia. W poniższym artykule przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące karty EKUZ, które pomogą Ci odpowiednio przygotować się do wyjazdu i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek związanych z opieką zdrowotną za granicą.

Co to jest EKUZ?

Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego to dokument unijny, który potwierdza Twoje prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych podczas tymczasowego pobytu w krajach UE oraz EFTA. Karta wydana dla osób ubezpieczonych w Polsce umożliwia dostęp do niezbędnych świadczeń zdrowotnych na takich samych warunkach co ubezpieczeni w kraju, w którym aktualnie przebywasz. Charakterystycznym elementem karty EKUZ jest symbol 12 żółtych gwiazdek tworzących okrąg na niebieskim tle.

Warto pamiętać, że karta ubezpieczenia zdrowotnego EKUZ jest ważna z dowodem tożsamości i wydawana jest indywidualnie dla każdej osoby. Nie ma możliwości wyrobienia jednej karty dla całej rodziny. EKUZ obejmuje wyłącznie nieplanowane i niezbędne świadczenia medyczne - nie pokrywa kosztów leczenia planowanego, za które pacjent specjalnie wyjeżdża za granicę. Jeżeli uzyskałeś EKUZ, możesz być spokojny o podstawową opiekę medyczną podczas wakacji czy wyjazdu służbowego.

Gdzie możesz złożyć wniosek o kartę EKUZ?

Wniosek o EKUZ możesz złożyć na kilka różnych sposobów, w zależności od tego, co jest dla Ciebie najwygodniejsze. Najpopularniejszą metodą jest osobista wizyta w dowolnym oddziale wojewódzkim lub delegaturze NFZ. Możesz również skorzystać z elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP lub złożyć wniosek przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP). Jeśli wolisz tradycyjne metody, wypełnij wniosek i wyślij go pocztą na adres wybranego oddziału NFZ. Dla osób pracujących za granicą istnieje także możliwość, aby wniosek do NFZ wysłać e-mailem.

Warto również wiedzieć, że na stronie ekuz.com.pl znajdziesz dodatkowe informacje o karcie ubezpieczenia zdrowotnego EKUZ. W przypadku osób niewidomych i niedowidzących, karta EKUZ może być na życzenie oznakowana naklejką z tekstem w alfabecie Braille'a. Jeżeli szkoła albo pracodawca oddelegował Cię za granicę, możesz potrzebować dodatkowych dokumentów potwierdzających ten fakt. W przypadku studentów i uczniów konieczne jest dołączenie kopii legitymacji lub zaświadczenie o kontynuowaniu nauki, szczególnie gdy jesteś uczniem, studentem lub doktorantem zgłoszonym do ubezpieczenia jako członek rodziny.

Ile dni jest rozpatrywany wniosek?

Czas oczekiwania na wydanie karty EKUZ zależy od sposobu złożenia wniosku. W przypadku składania wniosku osobiście w oddziale NFZ kartę EKUZ otrzymasz od ręki. Jest to najszybsza metoda, szczególnie przydatna, gdy potrzebujesz dokumentu w trybie pilnym. Jeśli jednak zdecydujesz się na inną formę złożenia wniosku, czas oczekiwania wynosi standardowo do 5 dni roboczych.

Warto jednak pamiętać, że w okresie wakacyjnym, od czerwca do września, gdy liczba wniosków znacząco wzrasta, czas oczekiwania może wydłużyć się nawet do kilkunastu dni. Dlatego planując wyjazd zagraniczny, warto pomyśleć o wyrobieniu karty EKUZ z odpowiednim wyprzedzeniem. Jeśli wniosek składasz za pośrednictwem IKP lub ePUAP, możesz sprawdzić online status swojej sprawy. System poinformuje Cię o wygenerowaniu karty lub ewentualnym odrzuceniu wniosku wraz z podaniem przyczyny. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku kartę możesz odebrać osobiście w placówce NFZ lub, jeśli zaznaczyłeś taką opcję we wniosku, zostanie ona wysłana pocztą na wskazany adres.

Jak działa karta EKUZ?

Karta EKUZ działa na zasadzie potwierdzenia prawa do korzystania z opieki zdrowotnej w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia w kraju pobytu. W praktyce oznacza to, że pacjent podaje lekarzowi swoją kartę EKUZ wraz z dokumentem tożsamości, a następnie jest traktowany podobnie jak osoby ubezpieczone w danym kraju. Karta umożliwia dostęp do świadczeń zdrowotnych, które są niezbędne z medycznego punktu widzenia w czasie pobytu za granicą.

Ważne jest, aby zrozumieć, że korzystając z karty EKUZ za granicą, podlegasz obowiązkom i korzystasz z praw wynikających z przepisów państwa pobytu. Oznacza to, że jeśli w danym kraju istnieje obowiązek współpłacenia za niektóre usługi medyczne, będziesz musiał ponieść te koszty. Na przykład we Francji pacjent musi pokryć 30% honorarium lekarza, w Niemczech obowiązuje opłata 10 euro za dzień pobytu w szpitalu, a w Austrii trzeba zapłacić za wezwanie karetki. EKUZ nie obejmuje również kosztów leczenia planowanego, czyli takiego, które jest głównym celem wyjazdu za granicę. W podobnych przypadkach musimy ustalić inne formy finansowania opieki medycznej lub rozważyć dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne za granicą.

Czy EKUZ zawsze uprawnia do bezpłatnego leczenia w krajach UE?

Wbrew powszechnemu przekonaniu, EKUZ nie zawsze gwarantuje całkowicie bezpłatne leczenie w krajach Unii Europejskiej. Karta zapewnia dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na takich samych zasadach, jakie obowiązują mieszkańców danego kraju. Oznacza to, że jeśli w danym kraju istnieje obowiązek opłacenia części kosztów leczenia przez pacjentów lokalnych, taki sam obowiązek będzie dotyczył również posiadacza karty EKUZ.

W wielu krajach europejskich funkcjonuje system współpłacenia za usługi medyczne. Na przykład pacjent może być zobowiązany do pokrycia części kosztów wizyty lekarskiej, pobytu w szpitalu czy zakupu leków. Wysokość tych opłat różni się w zależności od kraju i rodzaju świadczenia. Warto przed wyjazdem zapoznać się z zasadami obowiązującymi w kraju docelowym, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. Należy również pamiętać, że EKUZ nie pokrywa kosztów transportu medycznego do Polski, leczenia w prywatnych placówkach medycznych ani świadczeń, które nie są objęte systemem publicznej opieki zdrowotnej w danym kraju. W przypadku planowania dłuższego pobytu za granicą lub w przypadku osób z przewlekłymi chorobami warto rozważyć wykupienie dodatkowego ubezpieczenia podróżnego, które zapewni szerszą ochronę i pomoże finansować koszty twojego leczenia w sytuacjach nieobjętych kartą EKUZ.

Podsumowanie

Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego to niezbędny dokument dla każdego, kto planuje wyjazd do krajów Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Szwajcarii czy Wielkiej Brytanii. Zapewnia ona dostęp do niezbędnej opieki medycznej na takich samych warunkach, jakie przysługują osobom ubezpieczonym w kraju pobytu. Warto pamiętać, że okres ważności karty EKUZ różni się w zależności od statusu ubezpieczonego - może wynosić od 2 miesięcy dla niewymienionych wcześniej osób ubezpieczonych, do nawet 20 lat dla emerytów, którzy osiągnęli wiek emerytalny.

Aby uzyskać kartę EKUZ, należy złożyć odpowiedni wniosek w NFZ, co można zrobić osobiście, przez internet lub pocztą. Osoby zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny, osoby posiadające status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą albo zezwolenie na pobyt czasowy, a także nieubezpieczone kobiety w okresie ciąży i porodu, które mają obywatelstwo polskie i mieszkają na terytorium Rzeczypospolitej, również mają prawo do otrzymania karty EKUZ. Pamiętaj jednak, że karta nie zastępuje komercyjnego ubezpieczenia podróżnego i ma pewne ograniczenia - nie pokrywa wszystkich kosztów leczenia za granicą, szczególnie jeśli w danym kraju obowiązuje system współpłacenia. Dlatego przed wyjazdem warto dokładnie zapoznać się z zasadami funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej w kraju docelowym i rozważyć wykupienie dodatkowego ubezpieczenia, które zapewni pełną ochronę podczas pobytu za granicą.