Zaćma, znana również jako katarakta, jest uznawana za jedną z najczęściej występujących chorób oczu prowadzących do ślepoty. Choroba ta atakuje narząd wzroku, przyczyniając się do postępującego zmętnienia soczewki, przez co wzrok pacjenta ulega stopniowemu pogorszeniu. Najczęściej spotykana postacią zaćmy jest zaćma starcza, dotyczy zwykle osób po 60. roku życia i zachodzi na skutek naturalnych zmian związanych z procesem starzenia organizmu. Oprócz zmian związanych z wiekiem, zmętnienia soczewki mogą być wywoływane przez: zaburzenia metabolizmu, urazy oczu, niektóre leki, mutacje w genach czy infekcje. Infekcje przebyte w życiu płodowym mogą wywoływać nawet zaćmę wrodzoną, tak że ta choroba może występować w każdej grupie wiekowej. Jakie objawy mogą wskazywać na występowanie tej choroby? Kiedy powinno się zgłosić do lekarza celem wykonania pogłębionej diagnostyki i wprowadzenia odpowiedniego leczenia?
Kiedy pacjent jest szczególnie narażony na rozwój zaćmy?
Szczególną uwagę dotyczącą zdrowia swoich oczu powinni zachować wspomniani już wyżej pacjenci powyżej 60. roku życia. Zachodzące naturalnie procesy starzenia się organizmu mogą prowadzić do zaburzeń w działaniu soczewki, przez co dochodzi do jej zmętnienia.
Drugą grupą osób potencjalnie narażonych na rozwój tej choroby są osoby, które chorują na zaburzenia metaboliczne. Przede wszystkim mowa tutaj o cukrzycy. Diabetycy są szczególnie podatni na pojawienie się u nich w przyszłości zaburzeń w zakresie funkcjonowania soczewki.
Zaćma to także problem zdrowotny, który dotyka osoby po różnych urazach i uszkodzeniach mechanicznych soczewki oka. W razie urazu może dojść do nieprawidłowości w jej działaniu, przez co jej zmętnienie postępuje szybciej i utrudnia widzenie.
Istnieje jeszcze jeden rodzaj zaćmy, mianowicie zaćma będąca powikłaniem stosowania niektórych leków lub przyjęcia toksycznych substancji. W takiej sytuacji rozwój choroby następuje w błyskawicznym tempie, a zaćma jest jednym z powikłań wynikających z zażycia takiej substancji lub jej bezpośredniego kontaktu z gałką oczną. Jakie są najczęściej wymieniane zaćmy objawy?
Objawy zaćmy, które powinny zaniepokoić
Początkowo pacjenci mogą nie zaobserwować, iż coś niepokojącego dzieje się z ich narządem wzroku. Stopniowo jednak zauważają u siebie pogorszenie ostrości wzroku. Postrzegane obrazy stają się niewyraźne, przez co pacjent zaczyna mrużyć oczy, aby dostrzec szczegóły. Wraz z postępem choroby osoby chore na zaćmę doświadczają widzenia przez mgłę. U niektórych zauważalna jest także trudność z rozróżnianiem barw. Konkretne objawy będą zależeć od tego, jaki rodzaj zaćmy występuje u konkretnej osoby.
Jakie jeszcze symptomy powinny zaniepokoić pacjenta? Z czasem osoby chore mogą doświadczać podwójnego widzenia, a także nadwrażliwości na światło.
Zaćma sprawia, że funkcjonowanie w społeczeństwie i wypełnianie swoich obowiązków zawodowych jest coraz trudniejsze. Pacjenci skarżą się na trudności w widzeniu z bliska lub z daleka — w mocno oświetlonym pomieszczeniu. Niebezpiecznym objawem, który powinien zaniepokoić, jest występowanie chwilowej ślepoty po wyjściu na dwór w bardzo słoneczną pogodę.
Kiedy jeszcze można podejrzewać zaćmę? Do lekarza należy się zgłosić, kiedy pacjent obserwuje trudności w widzeniu nocą.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
W przypadku występowania jakichkolwiek wymienionych wyżej objawów konieczne jest, aby umówić się na konsultację okulistyczną. Niektóre symptomy mogą świadczyć o innych schorzeniach lub chorobach, czy po prostu o wadach wzroku. Nie należy jednak ich bagatelizować, ponieważ może to prowadzić do pogorszenia widzenia.
Podczas konsultacji okulista przeprowadzi wywiad medyczny i wykona odpowiednie badania. W razie potrzeby zleci leczenie zabiegowe, które polega na usunięciu zmętniałej soczewki i zastąpieniu jej sztucznym odpowiednikiem. Po zabiegu należy umówić się na wizytę kontrolą i pamiętać o dalszych, regularnych wizytach okulistycznych.
Czynniki, które wywołują zaćmę, w dużej mierze nie są zależne od postępowania i stylu życia samego pacjenta. Dlatego też umówienie się na wizytę przynajmniej raz w roku celem sprawdzenia kondycji zdrowotnej swoich oczu jest jak najbardziej wskazane.
Źródła:
https://dietetycy.org.pl/zacma/
http://www.pielegniarstwo.ump.edu.pl/uploads/2021/3/3_81_2021.pdf#page=33
https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysoczewki/73341,zacma